Yargı Sürelerinin Durdurulmasına ilişkin yapılan değişikliğin uygulamada şirketler yönünden muhtemel etkileri

Yargı Sürelerinin Durdurulmasına ilişkin yapılan değişikliğin uygulamada şirketler yönünden muhtemel etkileri

Bilindiği üzere, Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüs (COVID-19), kısa sürede dünya genelinde salgın hale gelmiş, Sağlık Bakanlığınca yapılan resmi açıklama ile 11 Mart 2020 tarihinde ülkemizde ilk koronavirüs (COVID-19) vakası tespit edildiği kamuoyunun bilgisine sunulmuştur. Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti, yargı alanındaki olası hak kayıplarının önlenmesi amacıyla, 26.03.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu (“Kanun”) ile yargı sürelerinin durdurulmasına karar vermiştir. İlgili Kanun maddesi, işbu yazımızın sonunda verilmiştir.  

Yargılama süresinin durdurulmasına ilişkin bu düzenleme ile şirketlerin uygulamada sıklıkla karşılaştıkları hukuki işlemlere etkisini aşağıdaki gibi özetleyebiliriz;

Yasal haklarınız nasıl etkilenecek?

• Virüs salgını nedeni ile herhangi bir kişiye karşı olarak ihtarname çekmek de dahil olmak üzere herhangi bir yasal yola başvurmama nedeni ile yasal haklarınız kaybolmayacaktır, 13 Mart 2020 tarihinden itibaren 30 Nisan sonrasına ertelenecektir.

Mahkemeden, icra dairesinden veya noterden gelen yazılara ne zaman cevap vermek gerekir;

• Bu erteleme süresi içerisinde tarafınıza tebliğ edilmiş (icra dosyaları için 22 Mart diğer talepler yönünden ise 13 Mart tarihinden itibaren) herhangi bir dava veya icra takibi veya 89/1 bildirimine cevap vermemeniz, mahkemeye belge göndermemeniz nedeni ile hak kaybınız oluşmayacaktır
• Türk Ticaret kanunu md 21 gereğince bir faturaya yönelik 8 günlük itiraz süreniz bu erteleme süresince duracak ve sürenin bitmesi ile tekrar başlayacaktır

İhtiyati Tedbir talepleri yönünden;

• Herhangi bir sebeple “ihtiyati tedbir” talebiniz olması halinde bu talepler ertelemeye tabi değildir. 6100 sayılı kanun uyarınca “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle (1) hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı yada tamamen (2) imkansız hale geleceği veya(3) gecikmesinde sakınca bulunması yahut (4) ciddi bir zararın ortaya çıkacağı endişesi bulunan haller” ihtiyati tedbirin şart ve sebepleridir.

İcra takipleri yönünden;

• 22 Mart 2020 itibari ile 30 Nisan tarihine kadar yeni bir icra işlemi yapmak mümkün olmayacaktır. 22 Mart 2020 tarihinden önce açılmış icra takipleri yönünden de herhangi bir icra işlemi yapmak mümkün değildir.
• İcrada satış günü verilmiş bir icra dosyanız varsa; satış işlemi icra dairesince herhangi bir ek talebe gerek olmadan, icra dairesi tarafından erteleme süresinden sonraki bir tarihe satış günü verilerek işleyecektir. Yeni tarih elektronik ortamda tebliğ edilecektir

Çalışanlarınızın maaş hacizlerine etkisi;

• Çalışanlarınızın nafaka alacağından dolayı maaş kesintileri devam edecektir. Adalet Bakanlığı İcra İşleri Müdürlüğü diğer alacaklar yönünden maaş kesintilerinin devam etmesi gerektiği yönündeki görüşünü ilan etmiştir. İşbu nedenle şirketlerin bu süre içerisinde mevcut düzenleme öncesinde var olan maaş kesintilerini yapmaya devam etmesi hukuken tavsiye edilmektedir.

Haciz ihbarnameleri açısından;

• 22 Mart 2020 tarihinden önce tebliğ alınmış haciz ihbarnamelerinin süre itibari ile yerine getirilebilenleri getirmeli, eğer haczedilecek herhangi bir alacak veya mal yok ise ihbarnameye olan itiraz ise 22 Mart itibari ile 30 Nisan’a kadar ertelenebilmektedir.

İşçilik alacakları yönünden arabuluculuk süreleri açısından;

• Herhangi bir çalışanınız ile iş akdinin feshedilmesi halinde, zorunlu arabuluculuk süreci erteleme süresinden sonra başlayacaktır
• Erteleme neticesinde süreler nasıl işleyecektir;

Ertelenen süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlar. Durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır. Örneğin, tarafınıza 13 Mart tarihi itibari ile bir dava dilekçesi tebliğ edilmiş ise; cevap süreniz 1 Mayıs itibari ile başlayacaktır. Ancak, dava dilekçesi tarafınıza 6 Mart itibari ile tebliğ edilmiş ise, 1 Mayıs itibari ile kalan süreniz 7 gün olacağı için, yapılan düzenleme gereği cevap süresi 15 güne tamamlanacaktır.

“GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;

Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;

a) Dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler; 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden,

b) 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler; nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler 22/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden,

itibaren 30/4/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durur. Bu süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlar. Durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır. Salgının devam etmesi halinde Cumhurbaşkanı durma süresini altı ayı geçmemek üzere bir kez uzatabilir ve bu döneme ilişkin kapsamı daraltabilir. Bu kararlar Resmî Gazete’de yayımlanır.

(2) Aşağıdaki süreler bu maddenin kapsamı dışındadır:

a) Suç ve ceza, kabahat ve idari yaptırım ile disiplin hapsi ve tazyik hapsi için kanunlarda düzenlenen zamanaşımı süreleri.

b) 5271 sayılı Kanunda düzenlenen koruma tedbirlerine ilişkin süreler.

c) 6100 sayılı Kanunda düzenlenen ihtiyati tedbiri tamamlayan işlemlere ilişkin süreler.

(3) 2004 sayılı Kanun ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlar kapsamında;

a) İcra ve iflas daireleri tarafından mal veya haklara ilişkin olarak ilan edilmiş olan satış gününün durma süresi içinde kalması halinde, bu mal veya haklar için durma süresinden sonra yeni bir talep aranmaksızın icra ve iflas dairelerince satış günü verilir. Bu durumda satış ilanı sadece elektronik ortamda yapılır ve ilan için ücret alınmaz,

b) Durma süresi içinde rızaen yapılan ödemeler kabul edilir ve taraflardan biri, diğer tarafın lehine olan işlemlerin yapılmasını talep edebilir,

c) Konkordato mühletinin alacaklı ve borçlu bakımından sonuçları, durma süresince devam eder,

ç) İcra ve iflas hizmetlerinin aksamaması için gerekli olan diğer tedbirler alınır.

(4) Durma süresince duruşmaların ve müzakerelerin ertelenmesi de dâhil olmak üzere alınması gereken diğer tüm tedbirler ile buna ilişkin usul ve esasları;

a) Yargıtay ve Danıştay bakımından ilgili Başkanlar Kurulu,

b) İlk derece adli ve idari yargı mercileri ile bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri bakımından Hâkimler ve Savcılar Kurulu,

c) Adalet hizmetleri bakımından Adalet Bakanlığı,

belirler.”